پژوهشگران در استرالیا در اقدامی “تاریخ‌ساز” آزمایش دو واکسن احتمالی ضد کرونا را آغاز کرده‌اند.
این دو واکسن توسط دانشگاه آکسفورد و شرکت دارویی آمریکایی اینوویو Inovio ساخته شده و سازمان بهداشت جهانی اجازه آزمایش آنها بر روی حیوانات را صادر کرده است.
سازمان ملی علوم استرالیا نیز وظیفه بررسی کارآیی این واکسن‌ها را برعهده دارد و مشخص خواهد کرد که آیا آزمایش آنها بر روی انسان بدون خطر خواهد بود یا نه.
نخستین آزمایش روی انسان ماه گذشته در ایالات متحده انجام شد. در آن یکی از مراحل آزمایش بر روی حیوانات حذف شده بود.
در حال حاضر، کشورهای مختلف تحقیقات برای دستیابی به واکسن احتمالا موثر علیه کرونا را با سرعتی فوق‌العاده دنبال می‌کنند، اما سازمان استرالیایی تحقیقات علمی و صنعتی مشترک‌المنافع (سی اس آی آر او) گفته است که آزمایش این دو واکسن نخستین مورد از بررسی پیش-کلینیکی اما جامع یک واکسن با استفاده از الگوی آزمایش بر حیوانات است.
پژوهشگران گفته‌اند که سرعت و سطح همکاری بین‌المللی منجر به این مرحله از آزمایش واکسن شده که پیش از این سابقه نداشته است.
به گفته دکتر رابرت گرنفل، از مدیران سازمان استرالیایی تحقیقات علمی و صنعتی، “معمولا رسیدن به این مرحله از ساخت یک واکسن بین یک تا دو سال به طول می‌انجامد اما ما عملا این مدت را به دو سه ماه تقلیل داده‌ایم.”
این واکسن چگونه عمل می کند؟
در روزهای اخیر، سازمان استرالیایی تحقیقات علمی و صنعتی نمونه‌ای از این واکسن را به قاقم – جانوری از خانواده راسوها – تزریق کرده است. تحقیقات قبلی نشان داده است که این حیوان نیز مانند انسان در معرض ابتلای به ویروس کرونا قرار دارد و الگوی ابتلای آن نیز به انسان شبیه است.
ویروس سارس- کوو – ۲ عامل ابتلای به بیماری کووید-۱۹ است. در حال حاضر دست کم بیست طرح تحقیقاتی برای ساخت واکسن مقابله با این ویروس در کشورهای مختلف جهان دنبال میشود.
سازمان استرالیایی تحقیقات علمی و صنعتی مشترک‌المنافع دو گزینه‌ای را مورد آزمایش قرار می‌دهد که توسط یک کنسرسیوم ناظر بر بخش عمده ای از این تحقیقات انتخاب شده است. این کنسرسیوم “ائتلاف برای نوآوری جهت آمادگی علیه امراض فراگیر” (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations) نام دارد.
گزینه اول واکسنی است که دانشگاه اکسفورد در بریتانیا تهیه کرده و در آن از ویروس “معیوب استفاده میشود تا پروتئین‌های ضد ویروس کرونا را وارد سیستم ایمنی بدن کرده و باعث واکنش آن شود.
پرفسور ترورو درو، مدیر آزمایشگاه بهداشت حیوانات در ایالت ویکتوریا در استرالیا که آزمایش روی این واکسن در آن ایالت در دست آزمایش است، در مورد این این واکسن گفته است: “این ماده باعث تکثیر ویروس نمی‌شود و در نتیجه خطر ابتلای به بیماری از طریق این واکسن وجود ندارد.”
در مورد واکسن تهیه شده توسط شرکت اینوویو، او معقتد است که “این واکسن به شکلی متفاوت اما به همان اندازه هیجان آور عمل می‌کند.”
واکسن اینوویو به شکلی تهیه شده است که بخشی از پروتئین‌های ویروس کرونا را به شکل کد به سیستم ایمنی بدن معرفی می‌کند تا سلول‌های بدن قبل از اینکه سیستم ایمنی به این پروتئین‌ها واکنش نشان دهد بتواند آنها را بازتولید کند.
پرفسور درو در مورد بررسی هر دو واکسن احتمالی گفته است: “لازم است که برای مقابله با این بیماری به حمله‌ای چند جانبه دست بزنیم زیرا این برخورد احتمال موفقیت ما را افزایش می‌دهد.”
به گفته پژوهشگران، نخستین نتایج آزمایش روی حیوانات احتمالا تا ماه ژوئن – دو ماه دیگر – در دسترس خواهد بود. اگر نتایج به دست آمده موفقیت‌آمیز باشد، واکسن به مرحله آزمایش کلینیکی می‌رود که در آن آزمایشگاه‌های مختلف می‌توانند مشارکت داشته باشند.
در آن مرحله، مسابقه برای کشف، ساخت و عرضه داروی موثر بر بیماری کرونا به بازار شتاب گرفته اما کارشناسان هشدار می‌دهند که هنوز هم تا حصول اطمینان از بی‌خطر بودن واکسن طبق ضوابط و معیارهای متداول دست کم به هجده ماه وقت نیاز است.
به عنوان مثال، واکسن کشف شده در دانشگاه آکسفورد همزمان توسط یک آزمایشگاه دیگر در دست بررسی است تا با قواعد و مقررات ایمنی دارو در آمریکا نیز انطباق داشته باشد.
به گفته دکتر گرنفل “در تحقیقات و تلاش برای تولید تمامی واکسن‌های احتمالی ضد کرونا مجموعه‌ای از شرکت‌ها و سازمان های مختلف دولتی و خصوصی مشارکت دارند زیر هیچ سازمان واحدی نمی‌تواند به تنهایی واکسن تولید کند.” وی در عین حال معتقد است که با توجه به سطح مشارکت و همکاری جهانی، باید نسبت به دستیابی به واکسن “خوشبین” بود.
دگتر گرنفل تاکید دارد که “این نمونه‌ای از همکاری واقعی بین نهادهای دانشگاهی، دولتی و بخش خصوصی است تا در این زمان، به موفقیت دست یابند.”
