آیا ایران با شرط بندی روی روسیه به عنوان شریک سیاسی خود کار درستی انجام داده است ؟
یدالله كريميپور: اوایل دهه 60 به عنوان کارشناس به نخست وزیر نوشتم که لزومی بر به رسمیت شناختن جمهوری دمکراتیک صحرای باختری (جبهه پولیساریو) از سوی جمهوری اسلامی وجود ندارد زیرا موجبات تیرگی و بلکه قطع مناسبات ایران-مراکش خواهد شد؛ حال روسیه! ولی کو گوش شنوا؟!
سریال دور شدن از کشورها و اتحادیه های توانمند و برنده و نزدیک شدن به کشورها و اتحادیه های ضعیف و بازنده در سیاست خارجی، طی 43 ساله اخیر برقرار بوده است.
شعار محوری نه شرقی ، نه غربی، تجلی چنین سوگیری شگفتی بود. دور شدن از 64 کشور پیشرفته جهان اول، یعنی مجموعه آمریکای شمالی ، اروپای باختری ، آسیای خاوری پیشرفته و اقیانوسیه ، نتیجه کارکرد چهار دهه گذشته جمهوری اسلامی بوده است.
بر عکس نزدیک شدن به ملل و اتحادیه های کمتر توسعه یافته ، بحران زده و در عین حال استبدادی یا دیکتاتوری، عملا در دستور کار بوده است. کشش به سویایجاد و گسترش مناسبات با سوریه ، عراق، ونزوئلا، نیکاراگوئه، بولیوی، کوبا، یمن زیر کنترل حوثی ها، جمهوری دمکراتیک کره ،پیمان توخالی شانگهای ، اکو ، همکاری اسلامی، جلوه های درستی چنین گزاره ای است.
این سوگیری به منزله شرط بندی همیشگی حاکمیت روی اسب های کمتوان تا ناتوان و به هر روی بازنده در بازی های بین المللی بوده است. جدیدترین شرط بندی منتهی به باخت ، پشتیبانی نسبی از تهاجم روسیه به اوکراین است.
انزوای جهانی روسیه بهترین فرصت برای ایران بود، اگر حاکمیت مدبرانه برخورد می کرد.
امروزه روز، با اشتباه هولناک و استراتژیک ولادیمیر پوتین و فرو رفتن فدراتیو روسیه در تله اتحاد یکپارچه جهانی، ایران فرصت آن را دارد که با زنده کردننقش سازنده پیشین ایران در سیاست بین الملل، در راستای منافع ملی خود ، هم به اتحاد ملت های پیشرفته بپیوندد و هم از شر تاریخی روسیه به عنوان بزرگترین دشمن تاریخی ایران رها شود.
به گمانم این فرصت که حاکمیت بتواند خود را از چنبره روس ها و دوستانش رها کند، غنیمتی کمتر تکرار پذیر است. البته که چنین انتظاری از جمهوری اسلامی که عادت به شرط بندی روی اسب های ناتوان دارد، نامعقول است.
ولی به زودی روشن خواهد شد که خواه ناخواه روسیه در سراشیبی دائمی قدرت افتاده و به اغلب احتمال تا سال ها باید جور اشتباه پوتین را تحمل کند. همین فرایند شاید سبب وزیدن نسیم رهایی بخش از ستم دشمن شمالی شود.