میلیون ها نفر در سراسر دنیا قمار را مسئولانه و به صورت یک سرگرمی کاملا سالم بازی می‌کنند. اما اگر همین موضوع مسئولانه مدیریت نشود، می‌تواند عواقب اجتماعی و اقتصادی زیادی در زندگی برای افراد به همراه داشته باشد. قمار غیر مسئولانه را گاهی قمار اجباری (compulsive gambling) هم می‌نامند. قمار اجباری یک رفتار و اختلال روانشناختی است که غلبه بر آن مشابه با دیگر اعتیاد‌ها مانند اعتیاد به الکل و مواد مخدر سخت و دشوار است. فرد مبتلا به این رفتار، در واقع چند مرحله از بیماری را با علائم و نشانه‌های هشدار دهنده خود تجربه می‌کند. تعداد مراحل از ۳ تا ۵ مرحله متغیر است. این مقاله به شما کمک می‌کند که با ۵ مرحله از روند اعتیاد به شرط بندی بیشتر آشنا شویم. توجه داشته باشید که ممکن است تمام افراد همه مراحل را تجربه نکنند و قبل از رسیدن به مرحله آخر زندگی خود را با قمار نابود کنند.
کلید موفقیت و قمار مسئولانه اعتدال است.
مرحله اول؛ برد
معمولا این مرحله ۳ تا ۵ سال طول می‌کشد و در طی آن فرد از تعداد بالای برد‌های خود در مقایسه با باخت‌هایش لذت می‌برد. فرد در این مدت برد‌های زیادی به دست می‌آورد که گاهی این بردها چند برابر حقوق یک ماه یا یک سال او است. در واقع این پیروزی‌ها در مرحله اول فرد را به این باور می‌رساند که او باهوش‌تر از سایر افرادی است که قمار می‌کنند. او اعتقاد دارد که قمار تحت سلطه اوست و او به خوبی راه و روش برنده شدن را بلد است و تنها حرفه‌ای نشده است. البته که این افکار توهم و خیال پردازی ذهن او است. در این مرحله فرد هم زمان بیشتری را صرف قمار می‌کند و هم تعداد دفعات بازی و مبالغ شرط را افزایش می‌دهد.
مرحله دوم؛ باخت
مرحله باخت بیشتر از ۵ سال طول می‌کشد و در طی این مدت فرد مبالغ بالا شرط بندی کرده است و سرعت و تعداد دفعات بازی را بالا برده است. اگر در این مرحله از او در مورد باخت هایش سوال شود، باخت‌ها را موقتی می‌نامد و بر این باور است و اصرار دارد که می‌تواند باخت‌ها را جبران کند. او شرط‌ها را به امید برد بالا دوبرابر کرده و زمان زیادی را صرف بازی می‌کند. با این حالا او بارها در مورد این که چرا برنده نمی‌شود شکایت کرده و در حال غر زدن است. نتیجه ادامه روند، باخت بیشتر و هزینه مالی بیشتر به منظور جبران باخت‌های قبل است. در این مرحله رفتارهای فریبکارانه و منفی از جمله قرض گرفتن پول، دروغ گفتن، اغراق کردن در مورد بردها و اشاره نکردن به باخت‌ها، درخواست وام ضروری از دوستان و آشنایان نمایان میشود.
مرحله سوم؛ افسردگی
این مرحله ممکن است مدت ها ادامه داشته باشد یا تنها یک دوره کوتاه موقتی باشد. در این مرحله فرد زمان‌های طولانی به قمار فکر می‌کند و در فکر جور کردن و به دست آوردن پول به هر قیمتی برای ادامه بازی است. افکاری مانند این که شرط بعدی را روی چی ببندد و کی و کجا این کار را انجام دهد که سیستم را شکست دهد افکاری تکرار شونده در ذهن او هستند. او کاملا کنترل خود را از دست داده است و رفتارهای منفی مانند دروغ‍های کنترل نشده، ادامه بازی برای جبران حس بد شکست، خشم و سرزنش خود، دور شدن از محیط خانواده، آغاز فعالیت‌های غیر قانونی، افزایش مشکلات مالی نمایان میشود.
مرحله چهارم؛ ناامیدی
این مرحله، یک مرحله منفی دیگر در قمار غیر مسئولانه است و هر چه مراحل پیش می‌روند شرایط بدتر می شود. البته این مرحله بدتر از مرحله قبل نیست ولی در این مرحله فرد امید خود را کاملا از دست می‌دهد و گاهی تمایلی به ادامه زندگی ندارد و نسبت به مرگ و زنده بودن بی تفاوت میشود. تصور می‌کند همه نسبت به او بی تفاوت هستند وبرای برخی افراد این مرحله پایانی است که به خوبی ختم نمی‌شود.
مرحله پنجم؛ بهبود و ریکاوری
برای بسیاری از افراد این مرحله، یک تلاش قهرمانانه و راستین برای حل مشکل است. پذیرش مشکل و قصد و اراده پولادین برای غلبه به آن گام بنیادین این مرحله است. مراحل درمان و مشاوره می‌تواند شروع خوبی برای حل مشکل باشد. به منظور آغاز پروسه تلاش برای ساخت مجدد زندگی که این افراد آن از دست داده‌اند ، یادگیری رفتارهای جدید و جایگزینی آن ها با عادات پیشین مرتبط با قمار ضروری است.
اگرچه همه افرادی که به نوعی درگیر مشکلات ناشی از قمار غیر مسئولانه هستند ممکن است این ۵ مرحله را طی نکنند، آنها معمولا به سه مرحله اول می‌رسند. احتمال دارد برخی در مرحله چهارم باقی بمانند و هیچ گاه موفق به ریکاوری و بازگشت به رفتار عادی نشوند. اما همیشه امید برای افرادی که به مرحله پنجم می‌رسند وجود دارد. توجه بیشتر به بازی مسئولانه و در نظر گرفتن هزینه های تحمیلی قمار غیر مسئولانه بر فرد، خانواده و جامعه، آشنایی با مهارت‌های کنترلی و درمان ، اقدامات پیش گیرانه و آموزش می‌تواند بسیار کارآمد و مفید باشد.
