تبانی ورزشی (به انگلیسی Match Fixing) اصطلاحی است که در مسابقات ورزشی کاربرد دارد و به انجام رقابت تحت فرآیندی که باعث می شود نتیجه مسابقه به طور کامل و یا نسبی قابل پیش بینی باشد گفته می شود.
درباره تبانی ورزشی
فرآیند مورد اشاره معمولا بصورت تبانی توسط گروه های ذینفع انجام می پذیرد و بر خلاف قوانین و مقررات می باشد.
تبانیورزشی می تواند اهداف مختلفی داشته باشد که از جمله مهمترین آن ها شرط بندی های ورزشی کلان می باشد.
البته مسائلی بسیاری می توانند موجب بوجود آمدن تبانی در ورزش گردند که آینده نگری های مدیران تیم ها و ورزشکاران که می تواند باعث باخت عمدی با هدف رویارویی با رقبای ضعیف تر در دورهای بعدی رقابت ها و گردد از جمله آنها است. حتی تاثیرات سیاست مداران در دنیای ورزش از موارد قابل توجه در این زمینه است.
به عنوان نمونه در مساله تاثیر سیاست مداران می توان جلوگیری از رویارویی ورزشکاران کشور ایران در مقابل تیم ها و ورزشکاران اسرائیلی را به عنوان نمونه ای از تبانیورزشی نام برد!
شرط بندی ورزشی
گرچه اصطلاح Match Fixing غالبا در مورد نتیجه نهایی مسابقات ورزشی کاربرد دارد ولی با توجه به شرط بندی های امروزی که توسط سایت های شرط بندی میزبانی می شوند به عنوان نمونه شخص می تواند حتی در تعداد خطاهایی که در طول بازی صورت می پذیرد نیز شرط بندی نماید کاربرد این اصطلاح فراتر از توجه صرف به نتیجه نهایی رقابت است.
تاثیر شرط بندی ورزشی به عنوان نوعی از قمار در بوجود آمدن و ادامه یافتن پدیده تبانی در رقابت های ورزشی تاریخچه طولانی مدتی دارد چنانچه حتی در مسابقات المپیک باستانی نیز آثاری از پرداخت رشوه به بازیکنان برای باخت عمدی یافت شده است.
حتی مسابقاتی چون ارابه رانی و یا نبرد میان گلادیاتورها به طور واضح مورد شرط بندی قرار می گرفتند و تلاش برای انجام تبانی در این مسابقات و کنترل نتایج از مسائل رایج در طول تاریخ بوده است.
تبانی ورزشی و شرط بندی در دنیای امروز
در دنیای شرط بندی امروز نیز این موضوع رایجی است که اشخاصی با ادعای اینکه به واسطه ارتباط با گروه های پشت پرده از نتایج یک سری از مسابقات ورزشی که بر روی آنها تبانی صورت پذیرفته آگاه هستند سعی در جلب توجه و به نوعی سودجویی داشته باشند.
البته جدای از اینکه اینگونه ادعاها توسط چه شخصی و در چه ابعادی مطرح می گردد باید توجه داشت که انجام تبانی در مسابقات ورزشی غالبا توسط گروه های نزدیک و تاثیرگذار در تیم ها و یا ورزشکاران و با احتیاط زیاد صورت می پذیرد چرا که انجام تبانی در تمامی مسابقات ورزشی جرم محسوب می گردد.
گرچه تبانیورزشی همواره مورد اعتراض ورزش دوستان بوده است و امروزه سازمان های بسیاری وظیفه کنترل بر درستی نتابج بدست آمده در رقابت های ورزشی را دارند با اینحال همچنان رقابت های گوناگون ورزشی از جمله فوتبال، تنیس، کشتی، بسکتبال، اسب دوانی و غیره در معرض تبانی هستند.