شبکه TOR با هدف ناشناس ماندن کاربران در اینترنت در اواسط دهه ۹۰ میلادی توسط آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا شروع و اولین نسخه عمومی آن در سال ۲۰۰۴ منتشر شد. از سال ۲۰۰۶ گروهی مستقل، پروژه TOR را کلید زدند.
از کاربردهای مهم TOR دور زدن فیلترینگ/سانسور و حفظ حریم خصوصی ست. در نتیجه روزنامه نگاران، فعال حقوق بشر و البته خلافکاران از مشتریان همیشگی این شبکه بوده اند. به گفته محققان معروف حوزه امنیت، TOR یکی از امن ترین بسترهای ارتباطی ست.
نحوه کار شبکه TOR در قالب یک مثال
فرض کنید قصد ارسال یک نامه دارید. آن را به صورت تصادفی به یک نفر می دهید، نامه همینطور بین آدمهای مختلف دست به دست می شود تا در نهایت به گیرنده واقعی می رسد، ضمن اینکه واسطه ها توانایی خواندن نامه را ندارند و تنها می توانند نامه را به نفر بعدی ارسال کنند. حالا فرض کنید یک ناظر کبیر وجود دارد که تلاش می کند جلوی ارسال نامه به یک گیرنده خاص را بگیرد. مادامی که یک واسطه خارج از حوزه کنترل ناظر کبیر باشد، شما می توانید نامه تان را بدون اطلاع ناظر کبیر ارسال کنید.
توضیحات مختصر فنی در مورد TOR
پس از دانلود و نصب نرم افزار TOR، در اولین قدم ، این نرم افزار لیستی از واسطه ها/گره ها یا سرورهای عمومی TOR را دانلود می کند (لیستی که همواره درحال به روزرسانی ست). پس از آن نرم افزار تمام ارتباطات اینترنتی در بستر شبکه TOR (با انتخاب تصادفی ۳ سرور TOR) انجام می شود. با این روش فعالیت های اینترنتی به صورت گمنام و پنهان از دید ناظر انجام می شود. ویدیو پیوست چرایی استفاده از TOR برای افزایش حریم خصوصی را توضیح می دهد. جزییات بیشتر در مورد TOR از جمله مشکلات امنیتی آن در اینجا آمده است.
فیلترینگ TOR
با توجه به انتشار عمومی لیست سرورهای TOR، یکی از روش های فیلترینگ این شبکه، مسدود کردن دسترسی به سرورهاست. لیست کشورهایی که بیشترین فیلترینگ TOR را انجام می دهند در اینجا آمده است. یک راه مقابله با مشکل فوق ارسال ایمیل به bridges@torproject.org و درخواست یک bridge یا آدرس گره های پنهان TORاست. پل هایی که در دسترس عموم قرار ندارند و احتمالا ناظر نمی تواند دسترسی به آنها را مسدود کند.
بیشترین کاربران TOR
در حال حاضر بیشترین کاربران شبکه TOR، یعنی بیش از ۲۰ درصد، ایرانی هستند. به طور میانگین روزانه حدود نیم میلیون نفر از ایران به شبکه TOR متصل می شوند که اکثریت مطلق آنها به صورت مستقیم و بدون نیاز به bridge است.
