رمز ارز پایدار (Stablecoin) یا رمز ارز باثبات نوعی ارز دیجیتال است که تلاش می کند تا قیمت پایداری مبتنی بر پشتوانه یک دارایی شناخته شده داشته باشد. رمز ارزهای پایدار با توجه به اینکه تلاش کرده اند تا هم یک ارز دیجیتال باشند و هم انعکاسی از دنیای ارزهای فیات یا سنتی باشند، مورد توجه بسیاری قرار گرفته اند به نوعی که شناخته شده ترین رمز ارز پایدار دنیا، تتر USDT در جمع 5 ارز دیجیتال ارزشمند دنیا قرار دارد.
Stablecoin چیست؟
در حالیکه بیت کوین به عنوان محبوب ترین و ارزشمندترین ارز دیجیتال در دنیا است، یک مشکل همیشگی دارد. ارزش هر واحد از آن در مقایسه با دارایی های دیگر مثل طلا و دلار آمریکا با نوسانات بسیاری همراه است. برای مثال ممکن است شما یک بیت کوین را امروز به قیمت 9000 دلار خریداری کنید و یک ماه دیگر در بازه 4000-5000 دلار باشد. این برای شما که به دنبال راهکاری برای پس انداز میگردید، بسیار خطرناک است و اگر واقعاً یک ماه بعد به پولتان نیاز داشته باشید، پولتان نصف شده است!
این نوسانات زیاد در بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر آن را برای استفاده های روزمره نامناسب کرده است. چرا که اولین کارکرد یک ارز این است که ابزاری برای آسان تر کردن زندگی شما باشد و نه اینکه هر روز شما با استرس بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت مواجه باشید. اینکه در طول یک روز ارزش یک کوین بیش از 10 درصد نوسان داشته باشد رایج است و این اصلاً برای استفاده در زندگی روزمره مناسب نیست، چرا که قدرت خرید شما را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.
به این ترتیب یک ارز دیجیتال پایدار، به دنبال این است که ارزش خود را تا حد ممکن حفظ کند و بیش از آنکه مردم را به خرید و نگهداری ارز تشویق کند به آنان این اطمینان خاطر را بدهد که هر زمانی می توانند با داشتن آن به خرید آنچه دوست دارند اقدام کنند.
چطور ارزش یک ارز پایدار می ماند؟
ارزهای سنتی یا ارزهای فیات، به دو دلیل ارزش نسبتاً پایداری دارند. اولین دلیل ذخایر سرمایه ای پشتوانه آن ارزها (مثل طلا و ذخایر ارزی و …) و دومین دلیل اقدامات به هنگام نهادهای پولی و مالی (عمدتاً دولت ها و بانک های مرکزی) کشورهاست که در صورت بروز بحران ها سعی در کنترل آن دارند.
به همین دلیل ارزش ارزهای شناخته شده دنیا معمولاً دچار نوسانات زیادی نمی شود و ابزار مناسبی برای استفاده و اطمینان مردم است. حتی در شرایطی هم که بحران های اقتصادی به میان می آیند، نهادهای مالی و پولی یک کشور سعی در کنترل بحران و اتخاذ راهکارهایی هستند که ارزش پول حفظ شود.
رمز ارزهای پایدار سعی می کنند تا ضمن داشتن ویژگی های مثبت ارزهای دیجیتال این ویژگی بسیار مهم و ارزشمند ارزهای سنتی را نیز داشته باشند.
معرفی انواع رمز ارز پایدار
رمز ارزهای پایدار را می توان به سه دسته تقسیم کرد که در ادامه به توضیح این دسته ها می پردازیم.
رمز ارز های پایدار به پشتوانه ارزهای فیات
رمز ارزهای پایدار به پشتوانه ارزهای فیات دسته ای از ارزهای دیجیتال هستند که ادعا می کنند به ازای هر واحد از ارز خود پشتوانه ای از جنس ارزهای فیات مانند دلار آمریکار دارند. برای مثال ارز دیجیتال تتر، ادعا می کند پشتوانه ذخیره ای از ارز دلار آمریکا دارد که به ازای هر تتر یک دلار آمریکا را ذخیره میکند. ارزهای تتر USDT و TrueUSDT از این دسته هستند که پشتوانه هر دو ارز دلار آمریکا است.
معمولاً مکانیسم هایی برای حسابرسی و بررسی این ادعاها برای ارزهای شناخته شده وجود دارد.
رمز ارز های پایدار به پشتوانه ارزهای دیجیتال
برخی از رمز ارزهای پایدار به پشتوانه سایر ارزهای دیجیتال ایجاد می شوند. با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال به خودی خود نوسانات زیادی دارند سعی می شود در این رمز ارزهای پایدار گستره وسیعی از ارزهای دیجیتال پشتوانه قرار گیرد. برای مثال ممکن است ترکیبی از تتر و اتریوم و برخی از ارزهای دیجیتال دیگر به عنوان پشتوانه قرار گیرد که ریسک نوسانات پایین تر بیاید.
رمزارزهای پایدار بدون پشتوانه (الگوریتمیک)
رمز ارز های پایدار از هیچ پشتوانه ای استفاده نمی کنند، اما یک مکانیسم عملیاتی برای حفظ ارزش دارند. برای مثال یک رمز ارز پایدار با این مکانیسم، از یک توافق جمعی برای افزایش یا کاهش عرضه توکن های ارزهای دیجیتال با هدف حفظ ارزش استفاده می کند.
آلت کوین های به این شکل، شبیه به بانک های مرکزی کشورها عمل می کنند که به انتشار پول یا جمع آوری نقدینگی از جامعه می پردازند با این تفاوت که این ارزها این کار را با مکانیسم قراردادهای هوشمند رفع و رجوع می کنند.
